“fenamizah e-dergi”mize 2012’den beri karikatürleriyle katılım sağlayan gönüllü sanatçılarımızdan İranlı dostumuz Yalda Hasheminezhad ile Mart 2025/77. sayımızda gerçekleştirdiğimiz söyleşi…
( Röportaj: Aziz Yavuzdoğan )
– – –
Sevgili Yalda, öncelikle başarılı çalışmalarınızla dergimizle uzun soluklu işbirliğiniz için teşekkür ederiz. Okuyucularımıza kısaca kendinizden bahseder misiniz (doğum yeriniz, eğitiminiz, kariyerinize nasıl başladığınız, ulusal ve uluslararası başarılarınız vb.)
Merhaba, Fenamizah dergisi için çok teşekkür ederim ve her zaman başarılı olmanızı dilerim. Ben Yalda Hasheminezhad, 1984 Erdebil doğumluyum ve Tahran’da yaşıyorum. Evliyim ve 4 yaşında bir oğlum var.
Eğitim alanım mimarlık ve arkeoloji alanında lisans derecesi. Profesyonel olarak karikatür çizmeye 2009 yılında başladım ve bugüne kadar yüzden fazla ulusal ve uluslararası ödül aldım.
Karikatür sizin için ne ifade ediyor, neyi temsil ediyor? Sadece eğlence mi yoksa yansıtıcı (felsefi) bir yönü de olmalı mı?
Karikatürler bana huzur veriyor. İnsanları etkileyen sorunlarla uğraşmak bazen ruhumu ve bedenimi acıtıyor. Bazen bir karikatür çizerken çok duygulanıyorum. Karikatürler benim için göründüklerinden daha fazlasıdır. Çocukluğumdan beri karikatürleri ve çizgi filmleri çok severim.
Karikatür çizmeye başladığınızda kendinizi bir sanatçı olarak görüyor muydunuz?
Karikatürist olmadan önce neredeyse tüm karikatüristleri tanıyor ve çalışmalarını takip ediyordum ve birçok favori karikatüristim var: Shahram Rezaei, Javad Alizadeh, Jamal Rahmati, Angel Boligan, Ajim Solach, Silvano Mello, Elena Ospina… Ve daha niceleri. Hepsini saymaya kalksam sayfalar sürer.
Ulusal ve uluslararası yarışmalar dışında, çalışmalarınızı başka yayınlarda da yayınlıyor musunuz? Örneğin, kitap illüstrasyonu olarak?
Çeşitli dergiler, online medya ve atölye grupları ile çalıştım ve birkaç kitap illüstrasyonu teklifi aldım ama henüz denemedim.
İran karikatürlerinin uluslararası başarısı gerçekten etkileyici ve tüm dünyanın ilgisini çekiyor. Erkek egemen bu alanda kadın karikatüristleri görmek cesaret verici. Bu konuda ne söylemek istersiniz? Bir kadın sanatçı olarak herhangi bir zorlukla karşılaşıyor musunuz?
İranlı karikatüristler çok profesyonel ve yaratıcı ve her biriyle gerçekten gurur duyuyorum. Mizahımız birçok sorunla başa çıkarak güçlendi… Aslında kadınlar her alanda erkeklerin bile anlayamayacağı sorunlarla karşılaşıyor.
Bir kadın sanatçı olarak karikatürler dışında “kadın hakları” konusunda da söyleyecek birkaç sözünüz olduğuna eminim.
Sadece kadın ve erkeğin toplumda eşit olduğunu söyleyebilirim, bir gün herkesin bunu anlayacağını umuyorum.
Küresel mizah hakkında ne düşünüyorsunuz? (Siyasi konular dışında) Ne gibi sorunlar görüyorsunuz ya da önerileriniz var mı?
Ben bu sanat camiasının küçük bir üyesiyim. Umarım kişisel ve mezhepsel çıkarlar gözetilmeden karikatürler çizilir çünkü bu karikatürler toplumun durumunun bir belgesi olarak gelecek nesillere aktarılacaktır.
Son olarak, Fenamiza e-dergisi hakkındaki görüşlerinizi almak istiyoruz. Eğer arzu ederseniz, lütfen her türlü öneri ve görüşünüzü bizimle paylaşın. Bu röportaj için teşekkür ederiz.
Bunca yıldan sonra bu dergi benim ailem gibi oldu. Özenle, sabırla ve beklentisiz bir şekilde karikatüristleri desteklediğiniz için teşekkür ederim. Umarım bu aile hep bir arada olur. Sizinle gurur duyuyorum. Teşekkürler Sayın Aziz Yavuzdoğan.
– – –
YALDA HASHEMINEZHAD KİMDİR?
Yalda Haşminezhad 1984 yılında, İran’ın Erdebil şehrinde doğdu.
Tahran’da yaşıyor.
2009 yılında profesyonel olarak karikatür çizmeye başladı ve ulusal ve uluslararası birçok ödül kazandı. Onun karikatürleri çoğunlukla sosyal hiciv niteliğindedir. Yalda, “Karikatürleri çok seviyorum ve romantik çizimler yapıyorum. Umarım dünya tüm canlılar için güvenli bir yer olur” diyor.
